برای توسعه ارگانوكاتالیز نامتقارن؛
برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۱ اعلام شدند
به گزارش پرتوبلاگ کمیته نوبل دیوید مک میلان و بنیامین فهرست را بعنوان دریافت کنندگان مدال نوبل شیمی در ۲۰۲۱ میلادی برگزید.
به گزارش پرتوبلاگ به نقل از مهر، بنیامین فهرست آلمانی و دیوید مک میلان بریتانیایی - آمریکایی برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۱ میلادی شدند. آنها برای توسعه ارگانوکاتالیز نامتقارن این جایزه را دریافت نمودند. ساختن مولکول ها کار دشواری است. بنیامین فهرست و دیوید مک میلان برای توسعه یک ابزار دقیق جدید برای ساخت مولکولی برنده نوبل شیمی ۲۰۲۱ میلادی شده اند. آنها در واقع ارگانوکاتالیز را ابداع کردند. این ابزار تاثیر زیادی بر تحقیقات دارویی داشته است. بسیاری تحقیقات و صنایع به توانایی شیمی دانان در ساختن مولکول هایی متکی هستند که می توانند مواد کشسان و با دوام را تشکیل دهند، انرژی را در باتری ذخیره کرده یا از پیشرفت بیماری ها جلوگیری نمایند. چنین فرایندی نیازمند کاتالیزور است. کاتالیزورها در واقع موادی هستند که واکنش های شیمیایی را کنترل و تسریع می کنند اما در محصول نهایی اثری از آنها وجود ندارد. بعنوان مثال، کاتالیزورها در اتومبیل مواد سمی موجود در دود خروجی را به مولکول های بی ضرر تبدیل می کنند. بدن ما همینطور حاوی هزاران کاتالیزور به شکل آنزیم است که مولکول های لازم به منظور زندگی را اسکن می کند. به صورت دقیق تر کاتالیزورها ابزارهای بنیادین برای شیمی دانان به حساب می آیند. اما محققان از مدت ها قبل اعتقاد داشتند در اصل فقط دو نوع کاتالیزور (فلزات و آنزیم ها) وجود دارند. بنیامین فهرست و دیوید مک میلان به صورت جداگانه در سال ۲۰۰۰، نوع سوم کاتالیز را ایجاد کردند که ارگانوکاتالیز نامتقارن نام گرفته است. این کاتالیز روی مولکول های آلی کوچک ایجاد می شود. کاتالیزورهای آلی دارای چارچوبی پایدار از اتم های کربن هستند که گروههای شیمیایی فعال تری می توانند به آن متصل شوند. این مواد بیشتر اوقات عناصری مشترک مانند اکسیژن، نیتروژن، گوگرد یا فسفر دارند. این بدان معناست که این کاتالیزورها هم سازگار با محیط زیست هستند و هم ارزان تولید می شوند. دلیل گسترش سریع استفاده از کاتالیزورهای آلی در درجه اول به توانایی آنها در هدایت کاتالیز نامتقارن مربوط است. بیشتر اوقات، هنگام ساخت مولکول ها، شرایطی به وجود می آید که دو مولکول مختلف می توانند شکل بگیرند که مانند دستان انسان کاملا شبیه یکدیگر هستند. حال آنکه شیمیدانان بیشتر اوقات و بخصوص هنگام تولید دارو، فقط به یکی از مولکول ها نیاز دارند. از سال ۲۰۰۰ تابحال ارگانوکاتالیز با سرعتی خارق العاده ای توسعه یافته است. بنیامین فهرست و دیوید مک میلان همچنان در این حوزه پیشرو هستند و نشان داده اند که از کاتالیزورهای آلی میتوان برای هدایت خیلی از واکنش های شیمیایی استفاده نمود. با استفاده از این واکنش ها، محققان می توانند ساختار های موثرتری از داروهای جدید گرفته تا مولکول هایی که نور خورشید را جذب می کنند، بسازند. به این ترتیب، کاتالیزورهای ارگانیک مزایای زیادی برای بشریت به ارمغان می آورند. بنیامین فهرست در ۱۹۶۸ میلادی در فرانکفورت آلمان متولد شده است. او مدرک دکتری خویش را در سال ۱۹۹۷ میلادی از دانشگاه گوته دریافت کرده است. او هم اکنون مدیر انستیتو تحقیقات زغال سنگ مکس پلانک (the Max-Planck-Institut für Kohlenforschung) در روهر آلمان است. دیوید مک میلان متولد ۱۹۶۸ میلادی در انگلیس است. وی در سال ۱۹۹۶ میلادی مدرک دکتری خویش را از دانشگاه کالیفرنیا دریافت کرده و الان استاد دانشگاه پرینستون است. سال قبل میلادی «امانوئل شارپنتیر» و «جنفیر دودنا» برای نخستین بار به صورت مشترک برای توسعه روش های مهندسی ژنتیک برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۰ شدند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب